ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္နဲ ့ ခ်က္္သမၼတေဟာင္း မစၥတာ ဗားကလပ္ဟာဗဲလ္ တို ့ .. တစ္ဦးကုိ တစ္ဦး ရည္စူးျပီး
ေရးသားခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ ကုိ ဖတ္ျပီး၊ (လူခ်င္းဆံုေတြ ့ဖူးျခင္းမရွိပဲနဲ ့) မိတ္ေဆြေကာင္းေတြ
အျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့ျကတဲ့ သူတို ့ႏွစ္ဦး အျကားက အျပန္အလွန္ ေလးစားခ်စ္ခင္မွဳ ေတြ ကုိ ကြ်န္မ စိတ္၀င္စားခဲ့မိပါတယ္။
၂၀၁၂ ႏွစ္ဦးပိုင္းထုတ္
Mainichi သတင္းစာအတြက္ “ျမန္မာျပည္ကေရးတဲ့စာ” က႑ မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ က ဗားကလက္ဟာဗဲလ္ အတြက္ ဂုဏ္ျပဳ ေဆာင္းပါး
ေရးသားခဲ့သလို၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရစဥ္
က Washington Post သတင္းစာမွာ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့ အသက္ ၆၀ ျပည့္ေမြးေန ့ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္)
“မလြတ္လပ္ျခင္းရဲ႕ ႏွင္းဆီ” (A Rose for the Unfree) အမည္ရွိ
ေဆာင္းပါး ကုိ ဟာဗဲလ္ က ေရးသားေပးပုိ ့ ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ေဆာင္းပါးမွာ
ဟာဗဲလ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့လွဳပ္ရွားမွုေတြ အေျကာင္းခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုထားျပီး၊ အဆံုးသတ္မေတာ့..
သူ႔မွာ ရယ္စရာ အေတြးတခုရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ အဲဒါကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က
လြတ္လာတဲ့အခါမွာ သူကိုယ္တုိင္ ႏွင္းဆီပန္းေလးတပြင့္ ေပးခ်င္တဲ့ အေျကာင္း ..ေရးသားထားပါတယ္။
အလားတူပါပဲ..ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့ ေဆာင္းပါး အဆံုးသတ္မွာ…ေရွ ့ဆက္ရမယ့္ လမ္းကုိ ဆက္ေလွ်ာက္ရင္း
ကြ်န္မ တို ့နဲ ့ အတူ မရွိႏိုင္တဲ့ မိတ္ေဆြ ျကီး ကုိ ကြ်န္မ သတိရေနမွာပါ..လို ့ ေရးသား
ထားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့ ေဆာင္းပါးကုိ တမလြန္ဘ၀ ေရာက္ေနတဲ့ ဗားကလက္ဟာဗဲလ္ ဖတ္သြားခြင့္မရခဲ့ပါဘူး။
 |
| Photo: internet (Vaclav Havel with the mask of Aung San Suu Kyi) |
ဗားကလက္ဟာဗဲလ္
ဆိုတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးရဲ ့အေျကာင္း ကုိ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ခံထားရတဲ
့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က ေရဒီယိုသတင္းေတြကေန တဆင့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ စတင္ သိကြ်မ္းရင္းႏွီးခဲ့တာပါ။ “မုိင္ေပါင္းမ်ားစြာေ၀းေနေပမယ့္
ဟာဗဲလ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ကတၱီပါေတာ္လွန္ေရး အေျကာင္းကုိ ေရဒီယို ေသးေသးေလး ကေန တဆင့္ ကြ်န္မ
ျကားသိေနခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက သူနဲ ့ ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ဦး ျဖစ္ခြင့္ရလိမ့္မယ္လို
့ ကြ်န္မ မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့မိဘူး” လို ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ က ေရးပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန
လြတ္ေျမာက္လာျပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ သူတို ့ ႏွစ္ဦး တယ္လီဖုန္း ကေနတဆင့္ ျမန္မာ့အေရး
အတြက္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ျကပါတယ္။ သူတို ့ႏွစ္ဦးရဲ ့ ခင္မင္မွဳဟာ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္သူလူထု
လြတ္ေျမာက္ေရး(သို ့မဟုတ္) ျမန္မာျပည္အတြင္း စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ေပၚထြန္းေရး
အတြက္ ထားရွိတဲ့ ခံယူခ်က္ နဲ ့စိတ္ေစတနာေတြ အေပၚ အေျခခံျပီး ျဖစ္တည္လာတဲ့ ခင္မင္မွဳေတြ
လို ့ ကြ်န္မ ျမင္ပါတယ္။
တကယ္လည္း ဟာဗဲလ္ရဲ ့ အနစ္နာခံမွဳဟာ ျမန္မာ့အေရးအတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ၁၉၉၁ ႏွစ္အတြက္ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဗဲလ္ဆု ကို ခ်ီးျမွင့္ အျပီးမွာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရး ကို ပိုၿပီး လူသိမ်ား ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို လူသိမ်ားလာတာနဲ ့တျပိဳင္နက္ ဟာဗဲလ္က ျမန္မာ့အေရးကုိ သူ ့ရဲ ့ထိပ္တန္းဦးစားေပးအေရး အျဖစ္ သေဘာထားခဲ့ျပီး၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ မွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးေျပာဆိုျခင္း၊ ကုလသမဂၢရဲ႕ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးရမယ့္လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ ျမန္မာ့အေရးကုိ ထည့္သြင္းေစႏိုင္ဖို ့ ျကိဳးပမ္းခဲ့ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေျကျငာစာတမ္းထုတ္ျပီး ေရးသားေတာင္းဆိုျခင္း၊၂၀၀၇ ေရြ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ စစ္တပ္က အျကမ္းဖက္ျဖိဳခြင္းမွဳ နဲ ့ ၂၀၀၈ နာဂစ္မုန္တိုင္း အျပီးမွာ ျပည္သူလူထုကုိ ကူညီဖို ့ တာ၀န္ပ်က္ကြက္ခဲ့မွုေတြ ကုိ ဆန္ ့က်င္ေျကာင္း ေ၀ဖန္ခဲ့ျခင္း... စသျဖင့္ ျမန္မာ့အေရးအတြက္ နည္းေပါင္းစံုကေန ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမား နဲ ့
 |
| ဘုန္းေတာ္ျကီးဒလိုင္လားမားႏွင့္ အတူ ေတြ ့ရသည့္ ဗားကလက္ဟာဗဲလ္ |
အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါေျကာင့္ ကြယ္လြန္ခါနီး၊ ေရာဂါေ၀ဒနာေတြ ခံစားေနရခ်ိန္မွာေတာင္ ဟာဗဲလ္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ကုိ ဖုန္းဆက္ စကားေျပာျပီး ျမန္မာ့အေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးအျကံေပးခဲ့ေသးသလို၊ စာတေစာင္ လဲ ေရးသားေပးပုိ ့ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီစာကုိ သူ ကြယ္လြန္ျပီး ရက္ပိုင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ က လက္ခံရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္ ျကီးမွဴးက်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ၊ ညီလာခံေတြကုိ တက္ေရာက္ဖို ့ မိတ္ေဆြျကီးဆီကုိ ဖိတ္စာေပါင္းမ်ားစြာ ေပးပုိ ဖိတ္ျကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပဲြေတြကုိ ခင္ဗ်ား တက္ေရာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္ေပမယ့္၊ ခင္ဗ်ားကုိ ကြ်န္ေတာ္တို ့ အျမဲေထာက္ခံေနတယ္၊ သတိတရ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ျမန္မာျပည္က အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရ သိေအာင္ သတိေပးတဲ့ အေနနဲ ့ ကြ်န္ေတာ္ မပ်က္မကြက္ပို ့ခဲ့တာပါ။” လို ့ ေရးသားထားတဲ့ အေျကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့ ေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သူ ့ႏိုင္ငံမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရျပီးျဖစ္ေပမယ့္ ကမာၻတလႊား က ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရရွိေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အတြက္ နားလည္ ခံစားေပးျပီး တိုက္ပဲြ၀င္ေပးခဲ့တဲ့ ဟာဗဲလ္ ရဲ ့စိတ္ေစတနာ ကုိ ျမင္ေတြ ့ႏိုင္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္နဲ
့ ဗားကလက္ဟာဗဲလ္ တို ့ႏွစ္ဦးစလံုးဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးမွဳ၊ မတရားတာကုိ
ေခါင္းငံု ့မခံတတ္မွဳ၊ မိမိတိုင္းျပည္နဲ ့ လူမ်ိဳးရဲ ့ အက်ိဳးကုိ လိုလားမွဳ စတဲ့ ေနရာေတြမွာ
တင္မက စာအေရးအသားကြ်မ္းက်င္မွဳ၊ မာန္မာနကင္းစင္ျပီး သူတပါးကုိ တန္းတူဆက္ဆံတတ္မွဳ၊ ေမတၱာထားႏိုင္မွု
စတဲ့ ေနရာေတြ မွာလဲ တူညီေနတာ ကုိ ေတြ ့ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ေရးသားတဲ့ “Freedom
from fear” ဟာ ကမာၻေက်ာ္
စာအုပ္ျဖစ္ခဲ့သလို၊ ဟာဗဲလ္ေရးတဲ့
“Power of Powerless” ဟာလည္း
လူျကိဳက္မ်ားတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ကုိယ္တိုင္ အျပန္ျပန္
အလွန္လွန္ဖတ္ခဲ့တဲ့ အထိ ျကိဳက္ႏွစ္သက္ခဲ့ပါသတဲ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ လိုင္းသားျပီး
မွတ္သားရတဲ့ စာအုပ္ထဲ က စာေျကာင္းေတြထဲမွာ ” ပိုိမိုေကာင္းမြန္တဲ့ စနစ္တစ္ခုဟာ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့
ဘ၀ေတြကုိ အလိုအေလ်ာက္ဖန္တီးေပးလိမ့္မွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါနဲ ့ ဆန္ ့က်င္ဘက္ျဖစ္တဲ့ ..ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့
ဘ၀ေတြ ကုိ ဖန္တီးေပးမွ သာ ပိုမို ေကာင္းမြန္တဲ့ စနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ႏိုင္လိမ့္မယ္” ဆိုတဲ့ စာေျကာင္းေတြ လဲပါ ပါတယ္။ အဲဒီ စာအုပ္ထဲ က
ရိုးရွင္းတဲ့ အေတြးအေခၚ ေတြ ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္၊ လက္ေတြ ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္
ေတြ အေပၚ တနည္းတဖံု သက္ေရာက္မွဳ ေတြ ရွိေနလိမ့္မယ္လို ့ ကြ်န္မျမင္ပါတယ္။ေရဒီယို အင္တာဗ်ဴးေတြ မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ က ဟာဗဲလ္ရဲ ့ စကားေတြကုိ ကိုးကားျပီး မျကာခန ထည့္ေျပာေလ့ရွိတာ သတိထားမိပါတယ္။
သူတို ့ႏွစ္ဦးဟာ
ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ေတြ ျဖစ္ျကသလို၊ တဘက္မွာလဲ အႏုပညာသမား ေတြ ျဖစ္လို ့ ေနျကျပန္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းျကည္ က ပန္းခ်ီကားေတြကုိ ေရးဆဲြ ျပီး စႏြၵယားတီးရတာ ကုိ ျကိုက္ႏွစ္သက္သလို၊ ဟာဗဲလ္ ကလဲ
ျပဇာတ္ေရးဆရာ နဲ ့ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ အလုပ္ေတြ ကုိ လုပ္ခဲ့ဖူးသူတစ္ဦးပါ။ တကယ္ေတာ့ သူတပါးကုိ ျငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္တဲ့
စိတ္ေစတနာရွိသူမ်ားဟာ..ကိုယ္တိုင္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာေနတတ္တဲ့ သူေတြ ပဲ ျဖစ္ျကပါတယ္။
“အျခားသူမ်ားရဲ
့လြတ္လပ္မွဳအတြက္ ကိုယ္က ရပ္တည္မေပးဘူးဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ ့လြတ္လပ္မွဳပါ ဆိတ္သွဥ္းေနတာနဲ
့ အတူတူပဲ” လို ့ လက္ခံယံုျကည္ထားသူ ႏွစ္ဦး မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ဆံုေတြ ့ခြင့္ မရလိုက္
ျကေပမယ့္၊ ျမန္မာျပည္သူလူထု အက်ိဳး အတြက္ မိုင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ၀းကြာတဲ့ ေနရာ တစ္ေနရာစီ ကေန လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ျကပါတယ္။ သူတို ့ရဲ ့ စြန္ ့လြတ္အနစ္နာခံမွဳ၊ ရုိးရွင္းတဲ့ အေတြးအေခၚ၊ စာေပေရးသားမွဳ ေတြနဲ ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ပီသမွုေတြ ဟာ သန္းေပါင္း
မ်ားစြာေသာ လူသားေတြ အတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေဖာ္က်ဴးေနျကတာပဲ မဟုတ္ပါလား။
မစုဥာဏ္
က်မ္းကိုး
2.2.
Letter
to Burma: Vaclav Havel By Aung San Suu Kyi
http://mdn.mainichi.jp/perspectives/news/20120130p2a00m0na001000c.html
No comments:
Post a Comment
ဖတ္ျပီးရင္ မွတ္ခ်က္ေပးသြားဖို ့ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။