အနာဂတ္ရဲ ့သားေကာင္းမ်ား(သို ့မဟုတ္) သားေကာင္မ်ား

Photo: internet(Burmese children)

ကေလးေတြဟာ တိုင္းျပည္တစ္ခု ရဲ ့အနာဂတ္ အတြက္ သားေကာင္း ရတနာေတြ ဆိုတာ ျငင္းလို ့ မရတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ေပမယ့္၊ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ကေလးသူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေခတ္ဆိုး စနစ္ဆိုးတစ္ခုရဲ ့ သားေကာင္မ်ားျဖစ္လို ့ေနျကရပါတယ္။  

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ စတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီးသင့္ေဒသေတြ မဆိုထားနဲ ့၊ ရန္ကုန္ျမိဳ ့လို ျမိဳ ့ ျကီး ျပျကီးေတြမွာေတာင္ ေတာင္းရမ္းစားေသာက္ေနရတဲ့ခေလးေတြ၊ အရြယ္နဲ ့မမွ်ေအာင္ အလုပ္လုပ္ေနျကရတဲ့ကေလးေတြ၊ ပညာမသင္ႏိုင္လို ့ဘုန္းေတာ္ျကီးစာသင္ေက်ာင္း အစရွိတဲ့ အခမဲ့စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ခက္ခက္ခဲခဲ ပညာသင္ေနျကရတာေတြ၊ ကေလးစစ္သားအမွုေတြ၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ လူကုန္ကူးခံရမွု စတာေတြ ကုိ အားလံုးျမင္ေတြ ့ ျကားသိေနျကရမွာပါ။ 

Photo: internet

စာရင္းအင္းတိတိက်က်ထုတ္ျပန္မွဳ၊ ကေလးေတြ အေျကာင္းအေသးစိပ္ေလ့လာမွတ္တမ္းတင္မွဳေတြ မရွိေသးေပမယ့္ ရန္ကုန္ျမိဳ ့က အခမဲ့ဘုန္းေတာ္ျကီးစာသင္ေက်ာင္းတစ္ခုတည္းမွာတင္ ကေလးေပါင္း ၁၂၀၀ ေက်ာ္ရွိတာကုိ ျကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ (အထူးသျဖင့္ စစ္ေဘးသင့္ေဒသေတြမွာ)နဲ ့ပါ ဆိုရင္ အေရအတြက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားျပားမယ္ဆိုတာ ခန္ ့မွန္းလို ့ ရနိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ အနာ၈တ္အတြက္ ရင္ေလးစရာပါ။

ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ေနရတဲ ့ ကခ်င္ကေလးသူငယ္မ်ား (Photo:Free Burma Rangers.org)

ေႏြးေထြးလွဳံျခံဳတဲ့ မိသားစုဘ၀၊ သင့္တင့္တဲ့ ပညာသင္ျကားမွဳ နဲ ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳေတြ ကုိ မရရွိတဲ့ အျပင္ ျမန္မာကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဟာ အရြယ္နဲ ့မလိုက္ေအာင္ ဘ၀ကို ရုန္းကန္ေနျကရပါတယ္။

Photo: Mizzima

မျကာေသးမီက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရွိတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကုိ ေမးျမန္းျပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ ့ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ မွာ ကေလးေတြ စိတ္ေ၀ဒနာေတြ ခံစားေနရေျကာင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။“အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ား စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈရရွိၾကၿပီး သက္ႀကီးပိုင္းတြင္လည္း မိမိကုိယ္ကုိ မိမိယံုၾကည္မႈေလ်ာ့ နည္းလာၿပီး စိတ္လံုၿခံဳမႈ မရွိသည့္ ခံစားခ်က္မ်ား ရွိေနၾကသည္” လို ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေရးသားထားပါတယ္။ 

US Department of Health and Human Services (Child Welfare Information Gateway) က ေလ့လာမွတ္တမ္းျပဳစုခ်က္ေတြ အရ လ်စ္လွ်ဴရွဳျခင္းခံရတဲ့ ကေလးေတြ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းခံရတဲ့ ကေလးေတြ၊ ေျခာက္ခ်ားစရာ၊ ေျကာက္လန္ ့စရာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုခု ဒါမွမဟုတ္ သဘာ၀ေဘးအႏရာယ္ ကုိ ရင္ဆိုင္ျကံုေတြ ့ျကရတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ ဟာ သူတို ့ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အခက္အခဲေတြေျကာင့္ ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လူမွဳေရးပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မွဳေတြနဲ ့(တစ္ခ်ိဳ ့ဆိုရင္) ေသရာပါအထိ ျပန္ျပီး ခံစားတတ္ျကတဲ့ အေျကာင္းေရးသားထားပါတယ္။ (ေလ့လာေတြ ့ရွိမွဳ စာရင္းေတြက ျမန္မာျပည္နဲ ့ မသက္ဆိုင္တဲ့ အတြက္ အေသးစိပ္ေတြကုိ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး)

ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာ - ရိုက္ႏွက္ခံရမွဳေျကာင့္ ရတဲ့ ဒဏ္ရာ၊ အရိုးအဆစ္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ပန္းနာရင္ျကပ္ျဖစ္ျခင္း၊ ေသြးတိုးျခင္း၊ မျကာခန ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ အိပ္မရျခင္း၊ ေျကာက္လန္ ့ဖြယ္အိပ္မက္မ်ား မျကာခန မက္ျခင္း မွ အစ ဦးေႏွာက္ျကီးထြားမွဳ မမွန္ကန္ျခင္းအထိ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ- ထိတ္လန္ ့စရာအျဖစ္ဆိုးမ်ားနဲ ့ ျကံုေတြ ့ျပီးျပီးခ်င္းမွာ ကေလးေတြဟာ စိတ္ေဒါသျဖစ္မွဳ၊ ၀မ္းနည္းေျကကဲြမွဳ၊ အျဖစ္အပ်က္ကုိ လက္မခံႏိုင္မွဳ၊ ကူညီသူကင္းမဲ့ေနသလို ခံစားရမွဳ စတဲ့ စိတ္ခံစားမွဳ၊ တခ်ိဳ ့ကေတာ့ နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္းခံစားရမွဳေျကာင့္ အာရံုေျကာေတြ ထိခိုက္ျပီး နာက်င္မွဳ အာရံုကုိ ေတာင္ မသိေတာ့ပဲ ထံုသြားတဲ့အထိျဖစ္သြားတာမ်ိုးလဲျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ စိတ္ခံစားမွဳနည္းပါးလာျခင္း၊ စိတ္က်လြယ္ျခင္း၊ အားေလ်ာ့လြယ္ျခင္း၊ အျဖစ္အပ်က္ဆိုးမ်ားကုိ ေမ့ေဖ်ာက္မရျခင္း၊ အာရံုစူးစိုက္မွဳနည္းပါးျခင္း၊ စိတ္ခံစားမွဳလြန္ကဲျခင္း၊ လွဳံျခံဳမွဳကင္းမဲ့သလို ျဖစ္ေနျခင္း စတဲ့ စိတ္ေ၀ဒနာေတြကို ခံစားျကရပါတယ္။  

Photo: asiasociety.org

လူမွဳေရးပိုင္းဆိုင္ရာ - ကေလးေတြ ဟာ ျကီးျပင္းလာတဲ့ အခါ လူ ့အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ ့၀င္ဆန္ ့ လိုျခင္းနည္းပါးသြားျပီး သီးသန္ ့ေနတဲ့စရိုက္၊ ထိတ္လန္ ့ စရာအျဖစ္ဆိုးေတြကုိ ျပန္အမွတ္ရေစမယ့္ ေနရာေတြ၊ လူေတြကုိ ေရွာင္ရွားလိုစိတ္၊ သူတပါးကုိ ျပည္လည္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ေလာကျကီးကုိ အရြ ဲ့တိုက္ ခါးေစာင္းတင္ျပီး ျပစ္မွဳမ်ားက်ဴးလြန္ျခင္း၊ ေဆးစဲြျခင္း၊အရက္စဲြျခင္း၊ ခိုးစိုးလုယုျခင္းမ်ား ကို ျပဳလုပ္ေျကာင္း ေလ့လာေတြ ့ရွိခ်က္မ်ား က ေဖာ္ျပထားပါးတယ္။  

ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ထိခုိက္ဆံုးရွံဳးမွဳ- ဒီလို ကေလးသူငယ္ေတြ ရဲ ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳ၊ ျပစ္မွဳေတြ က်ဴးလြန္ျပီး ဒါမွမဟုတ္ ေဆးစဲြ၊ အရက္စဲြတဲ့ လူငယ္ေတြ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ အျပင္၊ တိုင္းျပည္ရဲ ့လူ ့ စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြလဲ ဆံုးပါးႏိုင္တာ မို ့ သားေကာင္ေတြ ျဖစ္ေနျကရတဲ ့ ကေလးသူငယ္မ်ားကုိ သားေကာင္းရတနာေလးေတြ အျဖစ္ ျပန္လည္ ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ဖို့ အင္မတန္မွ အေရးျကီးလွပါတယ္၊ 

ဘယ္အစိုးရ တက္တက္ ေခတ္မီတိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ တစ္ခု အျဖစ္ကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို ့ စီမံကိန္းေတြနဲ ့ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ကေလးသူငယ္မ်ား အေရးကိုလဲ အေလးထားေဆာင္ရြက္ သင့္ေျကာင္း ေရးသားတိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

မစုဥာဏ္္