ျမန္မာ ့ဂုဏ္ေဆာင္၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္ ့

အခုလ ၁၃ရက္ေန ့ကေန ၂၂ရက္ေန ့အထိ နယူးေယာက္ျမိဳ ့က   ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အေဆာက္အဦးမွာ ၂၀၁၁ခုနွစ္ အေထြေထြညီလာခံကုိ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ နယူးေယာက္ျမိဳ ့တြင္းမွာေတာ့ လမ္းေတြပိတ္ျပီး လံုျခံဳေရးေတြကုိ ယခင္ေန ့ေတြကထက္ ပိုမို တင္းျကပ္ထားတယ္။ 

ကမၻာ့ကုလသမဂၢအေဆာက္အဦးနား ကုိ ေရာက္တိုင္း သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ ကြ်န္မ အျမဲ ၀င့္၀င့္ျကြားျကြား နဲ ့ ျပတတ္တဲ့ေနရာေလးတစ္ခုကေတာ့ ဦးသန္ ့ကြ်န္းပါပဲ၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပန္းတေနာ္ျမိဳ့ဖြား ဦးသန္ ့ (တခ်ိန္က ကမၻာ့ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ) ကုိ ဂုဏ္ျပဳ ျပီး အမည္ေပးထားတဲ့ ကြ်န္းကေလး ကုိ ကမၻာ့ကုလသမဂၢအေဆာက္အဦးအနား (မက္ဟက္တန္ျမိဳ ့တြင္း) ဘက္ကေန ျဖစ္ျဖစ္၊ Long Island City ဘက္ကေနပဲ ျဖစ္ျဖစ္   ျမင္ေတြ ့ႏိုင္ပါတယ္။

 ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖဲြ ့အစည္းကုိ စတင္ဖဲြ ့စည္းခဲ့တဲ့ ၁၉၄၅ခု ကစျပီး ယခုအထိ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ  ၉ ဦးသာရွိျပီး၊ အဲဒီအထဲမွာ ျမန္မာတစ္ဦးပါ၀င္ေနတာဟာ ကြ်န္မတို ့ 
ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အတြက္ ဂုဏ္ယူစရာပါ၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ျမန္မာလူငယ္ေလးေတြကုိ ဦးသန္ ့လို ထူးခ်ြန္ တက္ျမက္ေအာင္၊ အတုယူတတ္ေအာင္ သင္ျကားေပးရမယ့္ အစား၊ စစ္အစိုးရက ျမန္မာ့ သမိုင္း စာမ်က္ႏွာေတြ ေပၚ မွာ ဦးသန္ ့နဲ ့သူ ့ရဲ ့ လုပ္ေဆာင္မွုေတြ အေျကာင္း ကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ထား တာကေတာ့ ၀မ္းနည္းစရာပါပဲ။ ဦးသန္ ့အေျကာင္း မျကားသိဖူးေသးတဲ့ လူငယ္ေတြ အတြက္ ဦးသန္ ့အေျကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ကုိ ေ၀မွ်လုိက္ပါတယ္။ 

ဦးသန္ ့ကြ်န္း နဲ ့ ကုလသမဂအေဆာက္အဦး (U Thant Island in New York City)

ကုလသမဂအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္ ့ (U Thant from Burma was the third Secretary General of UN)

ဦးသန္ ့ကြ်န္း (U Thant Island)

ဦးသန္ ့အေျကာင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္

-       ၁၉၀၉ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၂၂)ရက္၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပန္းတေနာ္တြင္ေမြးဖြား

-       အဂၤလိပ္စာ ကုိ အမ်ားက ကြ်န္ပညာေရးအျဖစ္ သတ္မွတ္စဥ္ ကာလ ကတည္းက ဦးသန္ ့က အဂၤလိပ္စာကုိ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္မွ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္မည္ ဆိုသည့္ ယံုျကည္ခ်က္ျဖင့္  တစိုက္မတ္မတ္ေလ ့လာသင္ယူခဲ့။

-     ၁၉၂၈ခုႏွစ္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ျကားေနစဥ္ ဖခင္ဆံုးပါးသြားသျဖင့္ ေက်ာင္းဆက္မတက္ႏိုင္ပဲ ပန္းတေနာ္သုိ ့ျပန္။

-       ၁၉၂၉ တြင္ ပန္းတေနာ္ အမ်ိဳးသားအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ အထက္တန္းျပဆရာ အျဖစ္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္။

-      ၁၉၃၅ တြင္ ပန္းတေနာ္ ျမိဳ့ေန ေဆးလိပ္ခံုပိုင္ရွင္ ေဒၚေက်း၏ သမီး မသိန္းတင္နွင့္ လပ္ထပ္ခဲ့သည္။

-       ၁၉၄၃-၁၉၄၇ ပန္းတေနာ္တြင္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာျကီးအျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္။

-       ဒုတိယကမာၻ စစ္အျပီး တြင္ ဦးႏု ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို ့ ႏွင့္ပူးေပါင္းျပီး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့။

-       ၁၉၄၇-၄၈ တြင္ သတင္းႏွင့္ ျပန္ျကားေရးဌာန၊ ျမန္မာ့အသံတြင္ ညြန္ျကားေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့။

-        ၁၉၄၉ တြင္ အတြင္း၀န္ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္။

-       ၁၉၅၇ တြင္ ကမၻာ့ကုလသမ အျမဲတမ္းသံအမတ္ျကီးအျဖစ္ခန္ ့အပ္ခံရ။

-      ၁၉၅၉ တြင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌ အျဖစ္တာ၀န္ယူ။

-      ၁၉၆၁ခုႏွစ္ တြင္ ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဒပ္ဟမ္းမားရွိဴး ေလယာဥ္ပ်က္က်ေသဆံုးသြားအျပီး လစ္လပ္ေနရာ အတြက္ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ဦးသန္ ့ကုိ လူျကိဳက္မ်ားခဲ့။

-      ၁၉၆၁ ခု ႏို၀င္ဘာလ (၃) ၇က္တြင္ ဦးသန္ ့ကုိ  ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခဲ့ျက။

-      တဖန္ ၁၉၆၆ခု ဒီဇင္ဘာလ (၂) ရက္တြင္ ဒုတိယ အျကိမ္ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ခံရ။

-      ၁၉၇၁ ခု ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ကုလမွ အျငိမ္းစားယူ။

-       ၁၉၇၄ခုႏွစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ျမိဳ  ့တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ကြယ္လြန္။ 

-ကမၻာ့ကုလသမဂၢ တြင္ တာ၀န္ယူစဥ္ က်ဴးဘားဒံုးက်ည္အေရး၊ အာဖရိကျပည္တြင္းစစ္အေရး၊ အာရပ္ႏွင့္ အစ္စေရးႏွစ္ႏိုင္ငံအျကား စစ္ပဲြ၊  စသည့္ စစ္ပဲြေပါင္းမ်ားစြာ ႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္မ်ားစြာတို ့ကုိ တာ၀န္ယူေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဗိသုကာ အျဖစ္လူသိမ်ားခဲ့သည္၊ ကုလအတြင္း ရံပံုေငြျမင့္တင္ျခင္း၊ အဖဲြ ့ခဲြမ်ားအသစ္တိုးခ်ဲ ့ျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ UN Development Program (UNDP), the UN University, UN Institute for Training and Research (UNITAR), UN Environmental Programme  စသည္တို ့ကုိ စြမ္းစြမ္းတမံ တိုးခ်ဲ ့လုပ္ကိုင္ႏိုင္ခဲ့သည္၊

ဦးသန္ ့ေရးသားခဲ့ေသာစာ အခ်ိဳ ့။ Toward World Peace (1964), View from the UN (1978) ႏွင့္ ျမန္မာစာအုပ္မ်ားစြာ (ျပည္ေတာ္သာခရီး စသျဖင့္)  

ဖံြ ့ျဖိဳ ့တိုးတက္မွု နိမ့္က်ေနတဲ့ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပန္းတေနာ္ျမိဳ့ ေလး ကေန  ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖဲြ ့အစည္းမွာ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္ထိ ေလွ်ာက္လမ္းႏိုင္ဖို ့ဆိုတာ ခက္ခဲလွပါတယ္၊ ဦးသန္ ့ဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက စာေပကုိ အျမဲမျပတ္ေလ ့လာဖတ္ရွဳတတ္သူ၊ ျမန္မာလို သာမက အဂၤလိပ္စာ အေရးအသားအလြန္ေကာင္းမြန္သူ လို ့မွတ္သားရပါတယ္။ ရိုးသားသူ၊ ဘာသာတရားကို္င္းရွိဳင္းသူ ျဖစ္ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏိုးသူတစ္ဦးလဲ ျဖစ္ပါတယ္၊  အေမရိကန္၊ ျဗိတိန္၊ ွဆိုဗီယက္စတဲ့ နိုင္ငံေပါင္းစံု က သေဘာထားေပါင္းစံုတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ ့ ဖဲြ ့စည္းထားသည့္ ကုလအဖဲြ ့အစည္းမွာ လူေတြ ၇ဲ ့ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္မွုကုိ ခံရျပီး၊ ျပသာနာေပါင္းစံုကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့တဲ့  ဦးသန္ ့ရဲ  ့ထက္ျမက္မွု၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္မွုအရည္အခ်င္း နဲ ့ အေျမာ္အျမင္ျကီးမွုေတြကေတာ့ အ့့ံမခန္းပါပဲ၊ သူလို လူ ေနာက္တစ္ေယာက္ ထပ္ေပၚလာဖို ့ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး၊

ျမန္မာျပည္အတြင္း ဒီမုိကေရစီ စနစ္ထြန္းကားလာခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္းေတြထဲ ဦးသန္ ့အေျကာင္းကုိ ထည့္သြင္းသင္ျကားျပီး၊ ေခတ္သစ္လူငယ္လူရြယ္ေတြ ကုိ ဦးသန္ ့လို ပဲ လူအမ်ားအက်ိဳးသယ္ပုိးလိုစိတ္ ျကိုးစားလိုစိတ္ေတြ ရွင္သန္ထက္ျမက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျကလိမ့္မယ္လို ့ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္၊

မစုဥာဏ္္